آقای آذری جهرمی عزیز! به شما ارادت دارم اما….

ایشان فرموده‏‌اند «کاه، کیلیویی ۸۰ هزار تومان! همه چیز دلاری شده جز حقوق کارگرها و کارمندان. البته جای نگرانی نیست! مسئولین محترم مرتبا جلسه می‏گذارند و خب نتیجه نمیده دیگه مشکل اونها نیست…».

ایشان که با دانش اقتصاد آشنا شده‌‏اند باید به خوبی بدانند که کالاها و خدمات را به دو دسته تجارت‏ پذیر و تجارت‏ ناپذیر تقسیم می‏ کنند. تجارت‏ پذیرها یعنی هرچه بتوان سوار کشتی کرد که صادر یا وارد کرد که شمول عموم کالاها می‏شود اما خدمات تجارت‏ ناپذیر هستند مثلا برای سلمانی نمی ‏شود به بروکسل رفت بلکه باید به سلمانی و آرایشگاه محل مراجعه کرد. نتیجه‏ مهمی که این تفکیک دارد آنست که کالاهای تجارت‏ پذیر قیمت جهانی دارند (مثلا به دلار) اما خدمات تجارت‏ ناپذیر قیمت محلی دارند (یعنی به ریال). محلی یعنی قیمت این خدمات در تهران با مشهد یا کاشمر یا زاهدان و زابل فرق می‏ کند.

یکی از امور محلی قیمت نیروی کار یعنی دستمزد است. آیا دستمزد معلم خصوصی در تهران با زابل یکی است؟ آیا می‏ شود دستمزد معلم ایرانی با سوئیسی یکی باشد؟ قطعا خیر! آیا می‏ شود حقوق کارمندان را با رشد دلار بالا برد؟ ایشان بهتر از هر کس می ‏داند که تنگنای مالی دولت موجب شده تا حقوق کارمندان با تورم هم بالا نرود چه رسد با دلار! داستان کارگران هم که حدیث مفصل عشق است! اینکه چند درصد از کارگران هنوز زیر حداقل حقوق کار می‏ کنند موضوع مهم و پرمناقشه است چه رسد به اینکه بخواهیم آن را با دلار افزایش دهیم.

آقای جهرمی عزیز خطا می‏ کنند که می‏ گویند همه چیز دلاری شده! همه کالاها دلاری بود و هست و تلاش برای تثبیت قیمتها وقتی دلار افزایش می‏ یابد می‏ شود همان سرکوب قیمت که قطعا ایشان تایید نمی‏ کنند اما قیمت خدمات ریالی است .آیا قیمت اسنپ همپای دلار رشد کرده و می‏ کند؟ آیا قیمت تاکسی در تهران و جهرم یکی است؟ آرایشگاه یکی است؟ همه پا به پای دلار بالا می ‏روند؟ بلیت هواپیما، قطار یا اتوبوس یا سواریهای خطی بین تهران و جهرم واقعا با دلار افزایش می‏یابند؟ برای یافتن پاسخ خوشبختانه چند سالی است مرکز آمار در گزارش تورم تفکیک تجارت ‏پذیر و تجارت نا‏پذیر را می ‏آورد. ایشان می‏ توانند به سادگی ببینند که رشد اینها با دلار چه نسبتی دارد.

نکته بعدی این است که در ابرتورمها (که هنوز با آن قدری فاصله داریم) مردم قیمت اقلام را به دلیل تغییر بسیار شدید روزانه به دلار اعلام می‏ کنند که به این امر دلاریزه شدن اقتصاد می‏گویند. آیا الان به هر مغازه مراجعه کنیم قیمتها به دلار است؟ آیا طرح چنین موضوعی درست است؟ منصفانه و منطقی است؟ مصلحت‏ سنجانه است؟ فکر نمی‏ کنم چنین باشد. غرهای مردم‏ پسند زدن وقتی در کنار گود هستیم امر ساده ‏ای است و به سادگی می‏ توان مسئولان بدبختی که شانه زیربار مسئولیت برده ‏اند را مسخره کرد اما چنین رفتاری در شان فردی نیست که شایسته جایگاه‏های ممتازی است و به آینده ‏اش امید داریم و به خدمات ارزنده ‏اش برای این کشور نیازمندیم.

باقی بقایتان

۱۷۱۷