چرا حضرت علی اصغر باب الحوائج است؟

در این مطلب خواهیم خواند که مگر حضرت علی اصغر (ع) در نوزادی یا شش ماهگی چه کرده بود که باب الحوائج شد؟

حضرت علی اصغر

ما نباید «عمل‌زده» باشیم. یکی از عوامل بسیار مؤثر در انحرافات بشری، همین «عمل‌زدگی» است. بشر همه ارزش را به «عمل» می‌دهد، در حالی که اصل ارزش برای هدف و نیت عمل است و نه فیزیک عمل. از این رو در قرآن کریم، همیشه قبل از «عمل خوب و صالح»، بحث ایمان مطرح است، «وَ بَشِّرِ الَّذِین آمَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ – بشارت بده به آنان که ایمان دارند و عمل صالح انجام می‌دهند».

اعمال مشابه و ارزش‌های متفاوت:

آیا در رفتارهای خود و اطرافیان ندیده‌ایم که یک عمل مشابه و هم شکل، چقدر ارزش‌های متفاوتی دارند؟! گاهی تفاوت ارزش یک عمل مشابه، از اسفل‌السافلین تا اعلی علیین است. مثل دو نفر که یکی در راه حق و دیگری در راه باطل می‌جنگند و هر دو کشته می‌شوند. یکی شهید می‌شود و دیگری به جهنم می‌رود. در حالی که شکل عمل آنها یکی بود و هر دو جان و مال را به میدان آورده بودند.

باغبان گُلی می‌کارد، پرورش می‌دهد و به گُل‌فروش می‌دهد و در قبال پولی می‌گیرد تا خرج اهل و عیال نماید، گل‌فروش نیز آن را به خریدار می‌فروشد و پولی می‌گیرد تا امرار معاش کند، خریدار آن گل را به مادر یا همسر و یا محبوبش هدیه می‌دهد که نمادی از ابراز محبت یا قدرشناسی‌اش باشد. گل همان گل است و همه یک کار کرده‌اند و گُلی را به دیگری داده‌اند، اما اهداف و نیّات پشت این تعامل، ارزش‌های همان شاخه و فعل را متفاوت کرد.

شاخه گُل در گلخانه، 1000 تومان می‌ارزید، در گل‌فروشی ارزش افزوده پیدا کرد و 2000 تومان شد، اما وقتی از سوی عاشق به معشوق هدیه داده شد، دیگر ارزش مادی آن را نمی‌توان محاسبه نمود، چون ارزش معنوی پیدا کرد.

همین قدر تفاوت است بین نمازی که برای خدا اقامه می‌شود – نمازی که از روی عادت یا ترس اقامه می‌شود و نمازی که برای ریا و فریب مردم اقامه می‌شود. نماز اول «معراج المؤمن» بود و نماز آخر سبب رفتن به دوزخ می‌شود.

پس اول آن که «عمل‌زده» نباشیم. خداوند کریم خریدار «دل» است و اعمال را با متر، کیلو و ریال یا تعداد محاسبه نمی‌نماید. لذا در قرآن کریم فرمود که از این قربانی‌های شما، گوشتت به من نمی‌رسد، یعنی خریدار مقدار گوشت نیستم، بلکه خریدار نیت، قصد، عزم و انسانیت و رشد شما و خریدار اخلاص شما در بندگی هستم.

الف – ارزش دل:

دل (قلب)، بیت‌الله و حرم الله است و ارزش آن به مراتب بیشتر از بیت‌الله و حرم‌الله کعبه است، چرا که آن «خاکی» است و این «جانی».

حال مگر خاک کعبه، یا خاک بیت المقدس یا خاک کربلا، چه کرده بودند که از دیگر خاک‌ها متمایز شدند و قبله‌گاه عبادت یا عشق شدند؟ هیچ؛ بلکه دل حضرت ابراهیم، کعبه را قبله‌گاه کرد و دل امام حسین علیه‌السلام، حرم و تربت کربلا را عزّت بخشید.

نه فقط امام حسین و حضرت علی اصغر یا علی اکبر یا باب الحوایج ابوالفضل العباس علیهم السلام، بلکه ما در بین خود می‌بینیم که خداوند کریم، به عزّت مؤمن، فرزند او را عزّت می‌بخشد، به دعای پدر و مادر مؤمن، گره از کار اولاد باز می‌کند، به دعای یک مادر، پدر، همسر یا فرزند شهید، از دیگران دفع بلا می‌نماید و گاه به دعای یک مظلوم، هر چند که مؤمن نباشد، کُن فیکون می‌نماید و … .

حضرت علی اصغر علیه‌السلام نیز به عزّت، عشق، اخلاص و مظلومیت ابا عبدالله الحسین علیه‌السلام، باب الحوائج شدند. دشمن خدا او را در آغوش حجّت خدا کشت و دل را شکست، خداوند کریم نیز آن دلبند را خرید و عزیز کرد و فرزندش را برای همیشه «باب الحوایج» کرد.

دشمن آبی که مایه حیات و نجات تن است را بر سیدالشهداء علیه‌السلام بست، خداوند منّان نیز آب و قطرات اشکی که چشمه‌اش دل مؤمن است را برای او تا ابد جوشان نمود. (مثل زمزم که در دل خاک بر می‌آید و شفای امراض بدن است)، «اشک بر امام حسین علیه‌السلام» از قلب مؤمن عاشق بر می‌آید و شفای جان، صفای روح و تطهیر کننده‌ی گناهان می‌گردد، خُب حالا یکی سؤال کند مگر این اشک چه چیز مهمی است و یا چه کار کرده است که چنین آثار و خواصی دارد؟!

ب – رموز عالم هستی:

ب/1 – خداوند متعال بسیاری از رموز عالم هستی و قوانین آن را برای ما بیان داشته است، از جمله آن که فرمود: شما همه مخلوق و نیز فانی هستید و فقط من باقی هستم. از این رو هر چه نزد شماست و شما برای خودتان اندوخته می‌کنید، فانی می‌شود و آن چه نزد من است و برای من فرستادید، باقی می‌ماند:

«مَا عِندَكُمْ یَنفَدُ وَمَا عِندَ اللّهِ بَاقٍ وَلَنَجْزِیَنَّ الَّذِینَ صَبَرُواْ أَجْرَهُم بِأَحْسَنِ مَا كَانُواْ یَعْمَلُونَ» (النّحل، 96)

ترجمه: آنچه در نزد شماست تمام و فانى مى‏شود و آنچه در نزد خداست پایدار و باقى است. و كسانى كه (در انجام وظایف دینى) صبر كرده‏اند پاداش‌شان را در مقابل عمل‏هاى بسیار خوبشان خواهیم داد.

ب/2 – از دیگر رموز آن که فرمود، این دنیا دار معامله است، تو فروشنده هستی و کالایی داری که یا «مال» است یا «جان» و در این بازار به دنبال خریداری می‌گردی که آن را با بهایی مناسب از تو بخرد تا سود کنی. حال من خودم خریدار هستم و جان و مالی که خودم به تو داده‌ام را به قیمت جنّت و لقاء الله از تو می‌خرم؛ و افزود کسی که برای خدا به میدان کارزار می‌رود، در صف اول این معامله کنندگان است، چرا که جان و مال را یک جا به بازار آورده است:

«‌إِنَّ اللّهَ اشْتَرَى مِنَ الْمُؤْمِنِینَ أَنفُسَهُمْ وَأَمْوَالَهُم بِأَنَّ لَهُمُ الجَنَّةَ یُقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللّهِ فَیَقْتُلُونَ وَیُقْتَلُونَ وَعْدًا عَلَیْهِ حَقًّا فِی التَّوْرَاةِ وَالإِنجِیلِ وَالْقُرْآنِ وَمَنْ أَوْفَى بِعَهْدِهِ مِنَ اللّهِ فَاسْتَبْشِرُواْ بِبَیْعِكُمُ الَّذِی بَایَعْتُم بِهِ وَذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ‌» (التّوبه، 111)

ترجمه: حقّا كه خداوند از مؤمنان جان‏ها و مال‏هایشان را خریدارى كرده به بهاى آنكه بهشت از آن آنها باشد (و كیفیّت تسلیم متاع این است كه آنها) در راه خدا مى‏جنگند پس مى‏كشند و كشته مى‏شوند (و از اموال خود در راه خدا انفاق مى‏كنند، این معامله) وعده حقّى بر عهده اوست (گذشته در علم ازلى، نگاشته در لوح محفوظ و نوشته شده) در تورات و انجیل و قرآن (به عنوان سند معامله)، و چه كسى وفادارتر به عهد خود از خداست؟ پس شادمان باشید به این داد و ستدى كه انجام داده‏اید، و این است كامیابى بزرگ.

پس خداوند منّان، حضرت علی اصغر علیه‌السلام را از امام حسین علیه‌السلام خرید و خوب هم خرید، اولاً چون برای او و در راه او بود «باقی» شد و ثانیاً تا ابد، باب الحوائج گردید.