بررسی PA-NG؛ ناو هواپیمابر نسل جدید فرانسه
ناو هواپیمابر نسل جدید فرانسه قرار است بزرگ‌ترین و پیشرفته‌ترین ناو هواپیمابر تولید شده توسط یک کشور اروپایی باشد. این برنامه که آن را از سال ۲۰۲۰ آغاز کردند، با هدف جایگزینی Charles de Gaulle، ناو هواپیمابر هسته‌ای فعلی فرانسه، طراحی شده است؛ شارل دوگل پس از نزدیک به چهار دهه خدمت، در سال ۲۰۳۸ بازنشسته خواهد شد.
مقایسه ناوهای هواپیمابر چین و ایالات متحده بر حسب ظرفیت حمل جنگنده
این ناو هواپیمابر جدید با نام PA-NG، مخفف Porte-Avions de Nouvelle Génération یا «هواپیمابر نسل جدید»، به‌طور قابل توجهی ارتقا یافته و نه تنها دو برابر بزرگ‌تر از نسخه قبلی است، بلکه از سیستم‌های پیشرفته پرتاب هواپیما و تجهیزات رزمی مدرن برخوردار خواهد بود.
شاید مهم‌ترین ارتقا، مربوط به سیستم پیشران هسته‌ای این هواپیمابر باشد. PA-NG که از دو راکتور هسته‌ای K-22 نیرو می‌گیرد، به تنها ناو هواپیمابر هسته‌ای غیرآمریکایی در دریا تبدیل خواهد شد؛ مگر اینکه چین پیش از اجرای پروژه بیش از ۱۰ میلیارد یورویی فرانسه، ناو هواپیمابر هسته‌ای خود را توسعه دهد. در داخل کشور، برنامه ناو هواپیمابر جدید فرانسه با جنجال‌هایی همراه بوده و منتقدان تردید دارند که با توجه به پیشرفت تسلیحات مدرن و نقش گسترده هواپیماهای سوخت‌رسان، آیا ناوهای هواپیمابر بزرگ هنوز ضروری هستند یا خیر.
با این حال، سیستم پیشران هسته‌ای می‌تواند بخشی از این نگرانی‌ها را برطرف کند، چرا که در اختیار داشتن یک ناو هواپیمابر هسته‌ای، مزیت قابل توجهی به فرانسه در مقایسه با رقبای دریایی‌اش می‌بخشد. ضرورت گسترش ناو هواپیمابر فرانسه زمانی روشن‌تر شد که ایتالیا و اسپانیا اعلام کردند که می‌خواهند امکان افزودن ناو هواپیمابر بر ناوگان دریایی خود را بررسی کنند. ارتقای نیروی دریایی اروپا احتمالاً با توجه به چالش‌های ژئوپلیتیکی فزاینده از سوی روسیه و چین، اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد و همچنین این پروژه، تلاش اخیر اروپا برای افزایش بودجه نظامی و دستیابی به استقلال بیشتر در شرایط نامطمئن حمایت آمریکا را تقویت می‌کند.
دوران تازه پیشران هسته‌ای
فرانسه در برنامه ناو هواپیمابر خود به یک نقطه عطف رسید؛ آن هم زمانی که اعلام کرد ساخت دو راکتور هسته‌ای K-22 که سیستم پیشران ناو را تشکیل می‌دهند، رسماً آغاز شده است. این شروع رسمی در اواخر سپتامبر ۲۰۲۵ صورت گرفت و نقطه آغازی برای مونتاژ بخش‌های حیاتی ناو بود. این راکتورها در دو ماژول فولادی قرار دارند که در بخش هسته‌ای تقویت‌شده به طول حدود ۱۰۰ متر جای گرفته‌اند. هر ماژول حدود ۱۴ متر ارتفاع و ۱۳ متر عرض دارد و انتظار می‌رود مجموعاً ۴۴۰ مگاوات برای پیشران و سیستم‌های برقی ناو تولید کنند. هر راکتور در یک اتاق دیگ بخار هسته‌ای مستقل قرار می‌گیرد و بخار آن سه محور الکتریکی توربین‌دار ناو را به حرکت درمی‌آورد.
سایر موتورها و سیستم‌های ناو، از جمله سیستم پرتاب هواپیما، نیز از همین راکتورها نیرو می‌گیرند. این سیستم پیشرفته توسط شرکت فرانسوی TechnicAtome و با همکاری کمیسیون انرژی اتمی و انرژی‌های جایگزین فرانسه طراحی شده است و ناو PA-NG را قادر می‌سازد با سرعت چشمگیر ۲۷ گره دریایی حرکت کند. سیستم پیشران هسته‌ای PA-NG به نیروی دریایی فرانسه برتری آشکار نسبت به ناوگان غیرهسته‌ای می‌دهد. راکتورهای K-22 برد عملیاتی تقریباً نامحدودی به ناو بخشیده و برنامه‌های استراتژیک فرانسه را به‌شدت گسترش خواهند داد.
تا زمان نگارش این گزارش، حدود ۱۶۰ کشتی در سراسر جهان با پیشران هسته‌ای کار می‌کنند، اما اکثریت آن‌ها زیردریایی هستند. ایالات متحده ۱۱ مورد از ۱۲ ناو هواپیمابر هسته‌ای جهان را اداره می‌کند و دوازدهمین ناو نیز، همان شارل دوگل فرانسه است. اگرچه شاید توسعه‌های اخیر فناوری، پیشران هسته‌ای را به گزینه‌ای برای کشتی‌های تجاری تبدیل کند، اما حفظ جایگاه فرانسه در صدر این فناوری برای تثبیت قدرت دریایی جهانی‌اش حیاتی خواهد بود. به گفته فیلیپ باهورل، رئیس برنامه، طراحی PA-NG از ناو هواپیمابر قبلی چالش‌برانگیزتر خواهد بود و بسیاری آن را اوج توانایی‌های فناوری و تولید فرانسه می‌دانند.
ارتقاهای گسترده
ناو هواپیمابر PA-NG بیش از ۳۰۵ متر و نزدیک به ۹۱ متر عرض دارد و کل وزن آن با تجهیزات، هواپیماها و خدمه حدود ۷۸ هزار تن است؛ یعنی تقریباً ۳۵ هزار تن بیشتر از شارل دوگل، که آن را به بزرگ‌ترین ناو هواپیمابر ساخته شده توسط یک کشور اروپایی تبدیل می‌کند. این اندازه، PA-NG را در همان رده ناو هواپیمابر جدید فوجیان چین قرار می‌دهد که گزارش شده بزرگ‌ترین و پیشرفته‌ترین ناو هواپیمابر بعد از ایالات متحده است.
این ناو از سه سیستم منجنیق الکترومغناطیسی و سه سیستم مهار پیشرفته استفاده می‌کند که توسط شرکت General Atomics ساخته شده‌اند؛ این ارتقا، جهشی بزرگ نسبت به پرتابگرهای بخار و سیستم مهار هیدرولیکی شارل دوگل محسوب می‌شود.
اگرچه ظرفیت ناو احتمالاً مشابه نسخه قبلی خواهد بود، اما استفاده از سیستم‌های جدید پرتاب، PA-NG را قادر می‌سازد تا حملات سریع و مستقیم از عرشه را انجام دهد؛ قابلیتی حیاتی در جنگ دریایی مدرن. مزیت مهم دیگر، توانایی پرتاب انواع هواپیماهاست که یکی از اجزای کلیدی در نبردهای دریایی محسوب می‌شود. نیروی دریایی فرانسه احتمالاً ناو جدید را با جنگنده‌های Rafale M، هواپیمای هشدار زودهنگام و کنترل هوایی E-2D Hawkeye و مجموعه‌ای از پهپادها همراه خواهد کرد.
دولت فرانسه امیدوار است آزمایش‌های دریایی ناو جدید در سال ۲۰۳۶ آغاز شود و در صورت موفقیت، دو سال بعد PA-NG رسماً به خدمت گرفته خواهد شد تا دوران جدیدی برای نیروی دریایی فرانسه رقم بخورد. اگرچه پارلمان فرانسه در سال ۲۰۲۵ بحث‌هایی درباره تعویق پروژه داشت، اما فرماندهان نظامی این کشور بر ادامه اجرای آن تأکید کردند.
