کلیه مصنوعی آینده پیوند عضو را متحول میکند
در حال حاضر درمان نارسایی کلیه مستلزم صرف ساعتها وقت زیر دستگاه دیالیز یا پیوند کلیه از یک فرد اهداکننده است. البته اهدای کلیه نیز بسیار کمیاب است اما این امیدواری ایجاد شده است که در آیندهای نه چندان دور بتوان با ایمپلنت کلیه مصنوعی این مشکل را حل کرد.
دانشمندان یک دستگاه «بیورآکتور» (bioreactor) ابداع کردهاند که از سلولهای کلیه انسان کشت شده در آزمایشگاه استفاده میکند و برخی از کارکردهای کلیدی کلیه را تقلید میکند. این دستگاه با موفقیت روی خوکها آزمایش شده و هیچ مشکل یا اثر جانبی آشکاری نداشته است.
این گروه تحقیقاتی با هدایت دانشگاه کالیفرنیا سانفرانسیسکو (UCSF) امیدوار است بتواند دستگاه جدید را سازگار کرده به نوعی که گستره وسیعتری از انواع سلولهای کلیه را دربرگیرد و با یک ابزار دیگر جفت شود بطوری که بتواند مواد دفعی را از خون فیلتر کند.
«شاوو روی» مهندس زیستی از دانشگاه مزبور گفت: تمرکز ما روی تکرار یا کپی کردن ایمن کارکردهای کلیدی کلیه قرار دارد. این کلیه مصنوعی زیستی (bioartificial) درمان بیماریهای کلیه را بسیار موثرتر و همچنین بسیار قابل تحملتر و راحتتر خواهد کرد.
در ارتباط با گستره مشکلات کلیوی شایان ذکر است که بیش از نیم میلیون نفر در کشور آمریکا هر هفته چندین جلسه دیالیز میکنند و این در حالی است که هر سال تنها حدود ۲۵ هزار پیوند کلیه انجام میشود و این پیوندها نیز با درمانهای دارویی شدیدی همراه است تا بدن بیمار کلیه پیوندی را پس نزند.
نکته مهم درباره دستگاه جدید این است که هیچ علامتی از فعال شدن سیستم ایمنی بدن خوکها پس از دریافت این «بیورآکتور» مشاهده نشده است.
دانشمندان از غشای سیلیکونی برای کمک به محافظت از سلول های کلیوی در برابر حمله استفاده کردند به طوری که این دستگاه بتواند به آرامی در پس زمینه به کار خود ادامه دهد همانند کاری که مثلا دستگاه «ضربانساز» (pacemaker) برای قلب انجام می دهد.
به گفته این دانشمندان هنوز تا ساخت چنین وسیلهای که بتواند در بدن انسان کار کند فاصله داریم اما نشانههای اولیه در این خصوص امیدوارکننده است. در ماه های آینده آزمایش هایی روی حیوانات انجام خواهد شد و در صورت موفقیت آنها، مرحله شروع آزمایش این دستگاه روی انسان های مبتلا به نارسایی کلیه شروع میشود.
دانشمندان همچنین روی گزینههای دیگری مانند امکان پیوند اعضای بدن حیوانات به انسان ها هم کار میکنند و هدف این اقدامات نجات جان انسان های مبتلا به نارسایی کلیه است.
نتایج این تحقیق در نشریه «ارتباطات طبیعت» منتشر شده است.