قفسه فروشگاه‌ها خالی از روغن| وقتی شرکت‌ها حاضر به‌افزایش عرضه روغن نمی‌شوند!
بررسی میدانی از فروشگاه‌های سطح شهر نشان می‌دهد که فروشگاه‌ها عملا حاضر نیستند به افزایش عرضه روغن در بازار بپردازند.
روغن هست، اما کم است؛ این را صاحبان مغازه‌ها و مسئولان فروشگاه‌های بزرگ می‌گویند. طبق گفته آنها، شرکت‌های پخش، توزیع انواع روغن خوراکی را به‌شدت کاهش داده‌اند و دلیل آن را کاهش فروش شرکت‌ها اعلام کرده‌اند.
در این میان، معاون وزیر جهادکشاورزی، دلیل این وضعیت را احتکار روغن توسط واردکنندگان عنوان می‌کند که به دلایلی نظیر تعیین قیمت‌ها، افزایش حقوق گمرکی و افزایش مالیات ارزش‌افزوده انجام می‌شود.
در هفته‌های پایانی سال گذشته، زمزمه‌های کاهش روغن در بازار شنیده می‌شد؛ موضوعی که در تهران چندان محسوس نبود، اما در شهرستان‌ها حتی به نایابی روغن در فروشگاه‌ها منجر شد. آغاز ماه مبارک رمضان و نزدیکی به ایام نوروز تا حدودی می‌توانست توجیه‌کننده وضعیت لغزنده بازار روغن باشد؛ اما در ادامه با اتمام ماه مبارک رمضان و سپری شدن تعطیلات نوروزی هم کمبود روغن ادامه پیدا کرد.
گزارش میدانی، کاهش عرضه روغن را تأیید می‌کندو خرده‌فروشان دلایل مختلفی برای آن برمی‌شمارند. به‌هرحال، ثمره این وضعیت، کاهش موجودی روغن در قفسه فروشگاه‌ها و انبار بنکداری‌هاست.
بررسی میدانی بازار روغن در تهران حاکی از این است که در اغلب فروشگاه‌ها، روغن وجود دارد؛ هر چند برخی فروشگاه‌های زنجیره‌ای برای حفظ موجودی خود و توزیع عادلانه آن، به هر خریدار یک تا ۲ بطری روغن می‌فروشند. آنچه در بازار مشهود است اینکه از تنوع برند‌های عرضه‌کننده روغن در فروشگاه‌ها کاسته شده و تقریباً نیمی از قفسه‌های بخش روغن خالی است.
یکی از فروشندگان کالا‌های اساسی در تهران می‌گوید: شرکت پخش، دلیل کاهش توزیع روغن را تصمیم شرکت‌ها به افزایش ۳۰ درصدی قیمت عنوان می‌کند.
یک مغازه‌دار در شهر قائن خراسان جنوبی، ضمن تأیید کمبود روغن می‌گوید: قبل از عید کلاً روغن نایاب شد و فقط یکی از فروشگاه‌های زنجیره‌ای با هر کارت‌بانکی، یک بطری به افراد می‌فروخت.
به‌گفته او، اکنون اوضاع توزیع بهتر شده و شرکت پخش به هر فروشگاه، یک کارتن روغن تحویل می‌دهد و طبق گفته‌ها، بعد از افزایش قیمت، توزیع عادی خواهد شد.
بازار روغن روی دست‌انداز
یکی از دلایلی که از پایان سال گذشته باعث کمبود روغن خوراکی در بازار شد، برنامه‌ریزی دولت برای افزایش نرخ ارز نیمایی از ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان به ۳۸ هزار و ۵۰۰ و همچنین احتمال تغییر مبنای نرخ ارز برای واردات برخی از کالا‌های اساسی نظیر روغن بود که البته مقرر شد تا پایان سال‌جاری هیچ‌کدام از این موارد انجام نشود. گرچه این دست‌انداز ارزی باعث بروز تنش در بازار روغن شد، اما جالب اینکه بعد از عقب‌نشینی دولت از این طرح، همچنان این تنش در بازار باقی‌مانده و شرکت‌ها حاضر به افزایش عرضه روغن نیستند.
علت بحران روغن از نگاه دولت
آخرین اظهارنظری که در مورد وضعیت بازار روغن شده، مربوط به اکبر فتحی، معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزارت جهادکشاورزی است که با تأیید کمبود این کالای اساسی، از بخش خصوصی و وارد کنندگان خواسته به تعهداتشان عمل کنند و با عرضه روغن‌های خوراکی وارداتی موجود در انبار‌های خود، زمینه تعادل بازار را فراهم سازند.
او با اشاره به اینکه ثبت سفارش برای واردات روغن و دانه‌های روغنی انجام شده است، گفت: اطلاعات سامانه‌ها نشان می‌دهد که روغن خوراکی در انبار‌ها وجود دارد، اما واردکنندگان بنا به دلایلی همچون تعیین قیمت‌ها، افزایش حقوق گمرکی و افزایش مالیات بر ارزش‌افزوده، این کالا را به بازار عرضه نمی‌کنند.
فتحی اظهار کرد: برای حل این مسائل در کوتاه‌مدت، دولت همراهی کرده و لایحه دوفوریتی برای کاهش مالیات بر ارزش‌افزوده از ۱۰ درصد به یک درصد به مجلس ارائه داده و به گمرک به‌طور علی‌الحساب دستور داده که تسهیلگری کند.
