طرح کالابرگ دوباره اجرایی می‌شود؟
طرح کالابرگ دوباره فعال شد.
دولت قصد دارد طرح حمایتی جدیدی برای معیشت خانوارها اجرایی کند که پیش از این قرار بود تنها شامل ۴ دهک پایین درآمدی شود، اما با توجه به شرایط اقتصادی و فشارهای تورمی، این بسته‌ها اکنون تا دهک هشتم تعمیم یافته است.
سیدکامل تقوی‌نژاد، دبیر هیات دولت، اعلام کرد که جزئیات دقیق این بسته هنوز منتشر نشده، اما هدف اصلی آن حمایت از خانوارها در شرایط سخت اقتصادی و همچنین مدیریت ثبات اجتماعی و اقتصادی کشور است.
طرح کالابرگ که برای نخستین بار در دی‌ماه ۱۴۰۱ اجرایی شد، سبدی از کالاهای اساسی را برای خانوارهای یارانه‌بگیر ارائه می‌کرد. این طرح طی سال‌های اخیر با چالش‌های تامین مالی و تغییر مدل حمایتی روبرو شد، اما از اسفند ۱۴۰۳ با استفاده از منابع صندوق توسعه ملی دوباره احیا شد و تاکنون ۴ مرحله آن اجرایی شده است. مرحله پنجم این طرح نیز احتمالاً انتهای پاییز ۱۴۰۴ عملیاتی خواهد شد.
بر اساس اطلاعات منتشرشده، در این مرحله، هر نفر در دهک‌های اول تا سوم، ۵۰۰ هزار تومان و افراد در دهک‌های چهارم تا هفتم، ۳۵۰ هزار تومان اعتبار خرید کالاهای اساسی دریافت خواهند کرد. این اعتبار به کارت‌های یارانه سرپرستان خانوار واریز می‌شود و امکان خرید از فروشگاه‌های طرف قرارداد فراهم است.
کارشناسان معتقدند که حتی دهک‌های متوسط، یعنی دهک‌های پنجم تا هفتم، بخش بزرگی از درآمد خود را صرف خوراکی‌ها می‌کنند و فشار تورم باعث کاهش مصرف کالاهای پروتئینی، لبنیات و حبوبات در این گروه‌ها شده است. از این رو، تعمیم بسته حمایتی به دهک‌های متوسط، اقدامی ضروری برای جلوگیری از سوءتغذیه و مشکلات بلندمدت سلامت عمومی تلقی می‌شود.
با این حال، کارشناسان هشدار می‌دهند که ادامه اجرای این طرح بدون منابع پایدار می‌تواند منجر به کسری بودجه و تورم شود. هزینه مرحله اول برای دهک‌های اول تا سوم حدود ۱۴ هزار میلیارد تومان برآورد شده و هزینه دهک‌های چهارم تا هفتم چند برابر این مبلغ است.
با وجود چالش‌ها، استمرار طرح کالابرگ برای حفظ ثبات معیشتی خانوارها، به‌ویژه طبقه متوسط و دهک‌های پایین، اهمیت بالایی دارد. تجربه سال گذشته نشان داده که توقف طرح باعث بی‌اعتمادی عمومی و کاهش اثرگذاری سیاست‌های حمایتی می‌شود.
تحلیل هزینه‌های خانوارها نشان می‌دهد که تنها دهک دهم نسبتاً کمتر تحت فشار گرانی مواد غذایی قرار دارد و باقی دهک‌ها، حتی متوسط‌ها، برای تامین معیشت خود نیازمند حمایت هستند. بنابراین، یارانه حمایتی جدید نه تنها برای فقرا، بلکه برای ثبات اقتصادی و اجتماعی طبقه متوسط نیز حیاتی است.
