سرنوشت کودک گرسنه مشهور نیجریه‌ای چه شد؟
تقریباً ده سال از داستان عکسی که دنیا را تکان داد می‌گذرد. تصویر دلخراش بالا، پسربچه گرسنه و رهاشده در حاشیه جاده‌ای در یکی از شهرهای نیجریه را به نمایش گذاشت؛ تماشای این عکس هنوز هم همان حس غم و اندوه را به بیننده منتقل می‌کند.
این پسر که بعدها «امید» نام گرفت، لاغر و برهنه در خیابان‌های ایالت آکوا ایبوم رها شده بود و تنها زمانی نجات یافت که یکی از داوطلبان امور خیریه، بدن نحیف او را دید و از مرگ حتمی نجات داد. در این عکس، امید را می‌بینیم که با ناامیدی از یک بطری پلاستیکی آب می‌نوشد، بطری که تقریباً نصف اندازه‌ی خودش بود و داوطلب امور خیریه به او آب می‌داد.
تنها دارایی امید، مربوط به یک عروسک کوچک و کهنه می‌شد که در دستش گرفته بود؛ عروسکی که کودکی دلنشین ربوده شده او را یادآوری می‌کرد. امید وقتی تنها سه سال داشت، توسط والدینش از خانه و روستایش طرد شد؛ آن‌ها او را مجبور کردند تا برای زنده ماندن از باقی‌مانده غذاهای سطح خیابان استفاده کند.
بررسی‌‌های صورت گرفته، دلیل وحشتناک و فجیع طرد شدن او را مشخص نمود: والدینش باور داشتند که پسرشان جادوگر بوده و توسط شیطان تسخیر شده است. متأسفانه، این دست باورها و اقدامات هنوز در برخی مناطق رواج دارد و حتی نمونه‌هایی از آن را در بریتانیا نیز مشاهده کرده‌اند. مسئولان می‌گویند این مشکل که عمدتاً مربوط به جوامع آفریقایی و آسیایی می‌شود، محدود به یک دین، ملیت یا گروه قومی خاص نیست و به‌طور گسترده گزارش نشده است.
کودکان معلول، دوقلوها و افرادی که مبتلا به صرع، اوتیسم یا حتی مشکلات رفتاری جزئی هستند، همواره در معرض اتهام جادوگر بودن قرار داشته‌اند. روزنامه دیلی‌میل فاش کرده تعداد کودکان در انگلستان که مظنون به سوء‌استفاده به دلیل باور به جادو، طلسم یا سحر هستند، به بیشترین میزان ثبت‌شده خود رسیده است. آمار رسمی نشان می‌دهد که سال گذشته ۲,۱۸۰ کودک به‌عنوان قربانیان احتمالی سوء‌استفاده به دلیل باورهای مذهبی یا خرافی شناسایی شدند. این رقم نسبت به ۲,۱۴۰ کودک در سال ۲۰۲۳ و ۱,۹۶۰ کودک در سال ۲۰۲۲ افزایش یافته است.
این رقم نگران‌کننده نشان می‌دهد که سوء‌استفاده از کودکان ۴۹ درصد نسبت به سال ۲۰۱۷ افزایش یافته؛ زمانی که تنها ۱,۴۶۰ قربانی احتمالی توسط خدمات اجتماعی شناسایی شده بودند. پس از این تجربه وحشتناک، امید سه ماه را در بیمارستان گذراند تا از سوءتغذیه شدید بهبود یابد؛ او تحت مراقبت آنجا رینگرن لوون، بنیان‌گذار خیریه سرزمین امید قرار گرفت. این فرد خیر وقتی برای اولین بار کودک را دید به روزنامه میرور گفت که فکر می‌کرد او به‌خاطر سوءتغذیه شدید نمی‌تواند زنده بماند.
آنجا رینگرن لوون در این باره توضیح می‌دهد:
وقتی به این پسربچه رسیدیم، بوی مرگ می‌داد. فکر کردم در آغوشم خواهد مرد. نمی‌دانیم چطور زنده ماند، اما او زنده ماند.
و واقعاً زنده ماند و رشد کرد.
امروز امید ۱۲ ساله است و تازه مقطع ابتدایی را به اتمام رسانده، موضوعی که باعث خوشحالی آنجا و دیوید امانوئل اُومم، شریک ۳۵ ساله او می‌شود. امید ناشنوا است و از طریق نوشتن ارتباط برقرار می‌کند، اما رویاهای بزرگی برای آینده دارد و معلمانش در یتیم‌خانه او را «پیکاسو کوچک» می‌نامند؛ زیرا او می‌خواهد در رشته هنر فعالیت کند.
آنجا اضافه می‌کند:
او حالا بسیار مستقل، قوی و باهوش است و دوستان زیادی دارد. از به اتمام رساندن دوره ابتدایی او بسیار خوشحالم؛ خودش هم احساس غرور می‌کند.
انجمن دولت‌های محلی آمار سوء‌استفاده‌های مشکوک مرتبط با باورهای مذهبی را «بسیار نگران‌کننده» توصیف کرده و خواستار تأمین بودجه بهتر برای خدمات اجتماعی شوراها شده است. یک سخنگو می‌گوید:
این ارقام بسیار نگران‌کننده‌اند و شوراها مصمم هستند هر نشانه‌ای از سوء‌استفاده را پیگیری کنند. واقعیت این است که شوراها روزانه حدود ۱,۷۰۰ ارجاع به خدمات مراقبت اجتماعی کودکان دریافت می‌نمایند و همچنان با فشارهای فزاینده برای حمایت از کودکان و نوجوانان روبه‌رو هستند. ضروری است که خدمات کودکان در بودجه مالی پاییز به‌طور مناسب تأمین شوند تا شوراها منابع لازم برای ارائه کمک‌های اولیه و مداخله به‌موقع را داشته باشند؛ با این هدف که از بحرانی شدن شرایط این کودکان جلوگیری شود.
پروفسور شارلوت بیکر از دانشگاه لنکستر می‌گوید:
سوء‌استفاده‌های مرتبط با باورهای مذهبی یا خرافی در سراسر بریتانیا رخ داده و اغلب کودکان یا افراد آسیب‌پذیر را هدف قرار می‌دهد و می‌تواند منجر به آسیب‌های جسمی، روانی یا عاطفی شود. این سوء‌استفاده‌ها نظیر تسخیر روح، جادوگری، سوء‌استفاده‌های آیینی و اقدامات مخرب، مشابه هستند و در بسیاری از نقاط جهان رخ می‌دهند. این نوع از سوء‌استفاده‌ها برای شناسایی و مقابله فوق‌العاده دشوار بوده و تلاش‌هایی برای افزایش آگاهی افرادی که شاید با قربانیان این نوع از سوء‌استفاده‌ها مواجه شوند، انجام شده است.
لیتان بارتولومو از شبکه بین‌المللی مقابله با اتهامات جادوگری و حملات آیینی، اضافه می‌کند:
این مشکل بسیار گسترده‌تر از آن چیزی است که تصور می‌کنیم و هنوز کارهای زیادی برای مقابله با آن باقی مانده.
