بهترین نامزدهای اسکار بهترین فیلم

مراسم اسکار بیشک توجهبرانگیزترین مراسم اهدای جوایز در کل صنعت فیلمسازی است و این جایگاه دههها تغییری نکرده است. تنها نامزد شدن در بخش بهترین فیلم اسکار، بالاترین افتخاری است که بسیاری از فیلمها میتوانند به آن دست یابند، و گرچه آکادمی همیشه درست قضاوت نمیکند، اما در طول سالها فهرستهایی از نامزدهای بهترین فیلم ارائه داده که واقعاً جاودانهاند.
با این حال، حتی بهترین فهرستهای نامزدهای بهترین فیلم اسکار هم میتوانند با حضور یک یا چند فیلم ضعیف لکهدار شوند. سالهایی مانند ۲۰۲۴ و ۱۹۷۵ نامزدهای فوقالعادهای داشتند، اما فیلمهای ضعیفی مثل Maestro و The Towering Inferno باعث میشوند نتوان آن فهرستها را واقعاً بینقص خواند.
مروری بر تمامی عناوینی که برنده جایزه اسکار بهترین فیلم شده اند [قسمت اول]
در ادامه، ده فهرست نامزدهای بهترین فیلم اسکار در سالهای مختلف را معرفی میکنیم که ترکیبی بینقص بوده و انتخاب بهترین گزینه از بین آنها حقیقتاً دشوار است.
۱۰- ۱۹۶۵ (۳۷اُمین دوره جوایز اسکار)
نامزدها: «بانوی زیبای من» (برنده)، «بکت»، «دکتر استرنجلاو، یا: چگونه یاد گرفتم نگران نباشم و بمب را دوست داشته باشم»، «مری پاپینز»، «زوربای یونانی»
با اینکه دهه ۱۹۶۰ پس از پایان دوران طلایی هالیوود بود، با این حال یک دهه فوقالعاده برای سینما نیز به شمار میآید. این موضوع در فهرست نامزدهای بهترین فیلم اسکار آنها بازتاب یافته است، که برخی از آنها بهراحتی میتوانند جزو بهترینهای آن دوران محسوب شوند. فهرست نامزدهای ۳۷اُمین دوره جوایز اسکار ممکن است بهترین ترکیب اسکار آن دهه نباشد، اما یک چیز مسلم است: این فهرست فیلمهایی بسیار دیدنی را در بر گرفته است.
اگرچه بانوی زیبای من دیگر قدیمی شده و یکی از بهترین دریافتکنندگان جایزه بهترین فیلم تاریخ اسکار نیست، اما هنوز نمونهای برجسته از موزیکالهای هالیوودی است؛ مری پاپینز هم جواهری در همین ژانر بود؛ دکتر استرنجلاو یکی از بزرگترین فیلمهای جنگی تاریخ سینماست؛ و بکت و زوربای یونانی با اینکه بهشدت دستکم گرفته شدهاند، باز هم شاهکارهایی کلاسیک محسوب میشوند.

۹- ۱۹۹۶ (۶۸اُمین دوره جوایز اسکار)
نامزدها: «شجاعدل» (برنده)، «آپولو ۱۳»، «بیب»، «ایل پوستینو: پستچی»، «عقل و احساس»
سال ۱۹۹۵ شاید بهترین سال دهه ۹۰ برای سینما نبود (بهویژه پس از کیفیت فراگیر و برجسته فیلمهای سال ۱۹۹۳ و ۱۹۹۴)، اما اگر فهرست فیلمهای نامزد اسکار بهترین فیلم در آن سال را معیار قرار دهیم، میبینیم که هنوز سال بسیار خوبی بود. برنده این جایزه، شجاعدل، همچنان یکی از بهترین فیلمهای جنگی است که تاکنون جایزه بهترین فیلم را دریافت کردهاند.
خوشبختانه، فیلم تحسینشده زندگینامهای مل گیبسون در کنار فیلمهای عالی دیگری برای اسکار رقابت میکرد. آپولو ۱۳ یک تریلر نفسگیر است، بیب نمایندهی جنبهای متفاوت از جورج میلر بهعنوان فیلمنامهنویس بود؛ ایل پوستینو: پستچی نیز پنجمین فیلم خارجی بود که تا آن زمان برای بهترین فیلم اسکار نامزد شده و عقل و احساس یکی از بهترین اقتباسهای جین آستن در تاریخ سینما است. هر فیلم در این گروه مانند شراب مرغوب با گذر زمان ارزشمندتر شده است.

۸- ۱۹۸۳ (۵۵اُمین دوره جوایز اسکار)
نامزدها: «گاندی» (برنده)، «ای.تی. موجود فرازمینی»، «گمشده»، «توتسی»، «حکم»
اگرچه گاندی بهعنوان یکی از قابل فراموشیترین برندگان جایزه بهترین فیلم اسکار دهه ۸۰ تا حدی کهنه بهنظر میرسد، اما هنوز یک زندگینامه حماسی با مقیاس عظیم و کیفیت فوقالعاده است. دیگر نامزدهای بهترین فیلم نیز به همان اندازه شگفتانگیز و حتی گاهی بهتر بودند. ریچارد آتنبرو آن سال رقبای خیلی سرسختی داشت.
بیشک کلاسیکترین فیلم این فهرست، ای.تی. موجود فرازمینی ساخته استیون اسپیلبرگ بود، یکی از جاودانهترین فیلمهای خانوادگی که تاکنون ساخته شده است، اما داستان به اینجا ختم نمیشود. گمشده یک تریلر سیاسی نبوغآمیز است، توتسی بسیار جلوتر از زمان خود بود و حکم یک درام دادگاهی استادانه از سیدنی لومِت، استاد بیچون و چرای این ژانر، است.

۷- ۱۹۷۷ (۴۹اُمین دوره جوایز اسکار)
نامزدها: «راکی» (برنده)، «همه مردان رئیسجمهور»، «در راه افتخار»، «شبکه»، «راننده تاکسی»
این یک اتفاق زیباست که داستان موفقیت راکی تا حد زیادی بازتابی از روایت قهرمان مغلوب فیلم است. با شکست دادن فیلمهای قدرتمندی به مانند آثار سیدنی لومِت و مارتین اسکورسیزی، فیلم کوچک سیلوستر استالونه در مورد بوکس که هیچکس فکرش را نمیکرد، شگفتی آفرید و تبدیل به یکی از نمادینترین برندگان جایزه بهترین فیلم در تاریخ اسکار شد.
با این حال، این موضوع از ارزش نامزدهای دیگر کم نمیکند؛ فیلمهایی که به همان اندازه شایسته جایزه بزرگ آن شب بودند. راننده تاکسی، شبکه و همه مردان رئیسجمهور همگی جزو تأثیرگذارترین فیلمهای جنبش نو هالیوود هستند و اگرچه در راه افتخار بهاندازه آنها بهیادماندنی نبود، اما همچنان یک فیلم عالی و یک کلاسیک بیچون و چرای ژانر درام موسیقایی محسوب میشود.

۶- ۲۰۰۸ (۸۰اُمین دوره جوایز اسکار)
نامزدها: «کشوری برای پیرمردها نیست» (برنده)، «تاوان»، «جونو»، «مایکل کلایتون»، «خون به پا خواهد شد»
به طور کلی، و بهویژه از زمانی که حداکثر تعداد نامزدها در سال ۲۰۱۰ به ۱۰ بازگردانده شد، قرن ۲۱ واقعاً معدود فهرستهای بینقصی از نامزدهای اسکار بهترین فیلم داشته که در آنها حتی یک فیلم ضعیف هم نباشد. با این حال، یک فهرست اینچنینی وجود دارد و آن بدون شک مربوط به سال ۲۰۰۸ است. آیا این بهترین فهرست نامزدهای اسکار بهترین فیلم قرن حاضر است؟ این موضوع قابل بحث بوده اما این فهرست دستکم یکی از بهترینهاست.
البته، فیلم کشوری برای پیرمردها نیست ساخته برادران کوئن که ژانر خود را به چالش میکشد، یکی از شاهکارترین برندگان بهترین فیلم اسکار در قرن ۲۱ است. سپس، خون به پا خواهد شد اثر پل توماس اندرسون قرار دارد که برخی ممکن است آن را بهترین فیلم قرن ۲۱ تاکنون بدانند. جونو یک کمدی دلنشین است؛ مایکل کلایتون یک تریلر حقوقی پرتنش؛ و تاوان فیلمی کاملاً تکان دهنده است که از هیچ لحاظ از بقیه عقب نمیماند.

۵- ۱۹۹۴ (۶۶اُمین دوره جوایز اسکار)
نامزدها: «فهرست شیندلر» (برنده)، «فراری»، «به نام پدر»، «پیانو»، «بازمانده روز»
سال ۱۹۹۳ یکی از بهترین سالها در کل تاریخ سینما بوده است و فهرست نامزدهای بهترین فیلم اسکار آن سال این موضوع را ثابت میکند. با پیشگامی برنده جایزه بزرگ اسکار، فهرست شیندلر اثر استادانه استیون اسپیلبرگ، پنج فیلمی که آکادمی بهعنوان بهترینهای سال ۱۹۹۳ معرفی کرده بود، در تمام معنا کلاسیکهای مدرن محسوب میشوند.
در حالی که فهرست شیندلر بدون شک بهترین فیلم در میان نامزدها است، چهار درام دیگر نیز به همان اندازه عمیق و استادانه ساخته شدهاند. پیانو دلخراش و تکان دهنده است، بازمانده روز یک داستان عاشقانه نسبتاً غیرمتعارف دارد، به نام پدر روایتی انسانی و زیباست، و فراری تجربهای کاملاً هیجانانگیز ارائه میدهد. سینمای دهه ۹۰ واقعاً همانقدر شگفتانگیز بود که گفته میشود.

۴- ۱۹۷۳ (۴۵اُمین دوره جوایز اسکار)
نامزدها: «پدرخوانده» (برنده)، «کاباره»، «بازماندگان»، «مهاجران»، «ساندر»
کم نیستند افرادی که شاهکار فرانسیس فورد کوپولا، پدرخوانده، را بهترین فیلم تمام دوران میدانند. بنابراین، شایسته است که رقبای آن در بخش بهترین فیلم؛ به ویژه رقیب بزرگ کوپولا آن شب، کاباره که هشت اسکار برده بود نیز در همان سطح باشند.
این پنج فیلم از جاودانهترین کلاسیکهای آن دوره هستند، که با تریلر پیشگامانه بازماندگان یا رهایی، درام تاریخی زیبای ساندر و اثر حماسی عظیم سوئدی به نام مهاجران تکمیل میشوند. این پنج فیلم بهراحتی جزو بهترینهای دهه ۷۰ هستند و برخی از آنها حتی گاهی جزو بهترین فیلمهای تمام تاریخ سینما برشمرده میشوند.

۳- ۱۹۹۵ (۶۷اُمین دوره جوایز اسکار)
نامزدها: «فارست گامپ» (برنده)، «چهار عروسی و یک تشییع جنازه»، «پالپ فیکشن»، «مسابقه تلویزیونی»، «رستگاری در شائوشنک»
برای طرفداران سینمای دهه ۹۰، سال ۱۹۹۴ نیازی به معرفی ندارد. معمولاً توافق عمده سینمادوستان بر این است که این سال نهتنها بهترین سال سینمای آن دهه است، بلکه یکی از بهترین سالها در تاریخ هنر سینما نیز هست و این موضوع بهخوبی در فهرست نامزدهای بهترین فیلم اسکار آن سال منعکس شده است. در هر صورت، چه گروه دیگری از نامزدهای بهترین فیلم اسکار میتواند افتخار کند که نه تنها دو، بلکه سه فیلم از آنها در میان ۲۵۰ فیلم برتر تاریخ به انتخاب IMDb قرار دارند؟
برنده اسکار بهترین فیلم آن سال فارست گامپ بود، و این حتی بهترین فیلم گروه نامزدها هم نیست که این خود چیز زیادی برای گفتن دارد. پالپ فیکشن یکی از تاثیرگذارترین فیلمهای دوران مدرن است و رستگاری در شائوشنک بالاترین امتیاز را در بین فیلمهای جریان اصلی IMDb دارد. در مورد چهار عروسی و یک تشییع جنازه و مسابقه تلویزیونی شاید به اندازه دیگر فیلمها شناختهشده نباشند، اما به همان اندازه عالی هستند و به نوبه خود کاملاً فیلمهایی کلاسیک به شمار میآیند.

۲- ۱۹۸۰ (۵۲اُمین دوره جوایز اسکار)
نامزدها: «کرامر علیه کرامر» (برنده)، «اینطور چیزها»، «اکنون آخرالزمان»، «گسستن»، «نورما ری»
برخی معتقدند که هیچ دههای برای سینمای هالیوود بهتر از دهه ۷۰ نبوده است، و سال ۱۹۷۹ این دهه را با شکوه به پایان رساند. اینکه برنده بهترین فیلم اسکار آن سال، درام شخصیتمحور و استثنایی کرامر علیه کرامر، حتی بهترین فیلم در میان پنج نامزد آن سال نبوده، نشان میدهد که کیفیت سینمای ۱۹۷۹ چقدر بالا بوده است. وقتی فیلمی به آن بزرگی شاید ضعیفترین برنده بهترین فیلم اسکار آن دهه باشد، میفهمید که واقعاً دههای پیشگام در سینما بوده است.
بدون شک بهترین فیلم آن سال، اکنون آخرالزمان ساخته فرانسیس فورد کوپولا است، که ماجرای بدنام روند ساخت پرماجرای آن کاملاً به ثمر نشسته است. برخی طرفدار اینطور چیزها به عنوان اثر نیمهزندگینامهای باب فاسی به عنوان بهترین فیلم این فهرست هستند، و گسستن و نورما ری را نیز نباید دستکم گرفت.

۱- ۱۹۷۶ (۴۸اُمین دوره جوایز اسکار)
نامزدها: «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» (برنده)، «بری لیندون»، «بعدازظهر سگی»، «آروارهها»، «نشویل»
سال ۱۹۷۶ چنان سالی فراموش نشدنی در تاریخ سینما بود که در مورد اینکه کدام سال بهترین فهرست فیلمهای نامزد اسکار بهترین فیلم را داشت، بحث و جدل ناچیزی وجود دارد. میتوانید پنج فیلم ساخته شده سال ۱۹۷۵ که برای جایزه بزرگ اسکار در سال ۱۹۷۶ نامزد شدند را در کنار هم در لیستی از بهترین و تاثیرگذارترین فیلمهای دهه ۷۰ قرار دهید و هیچ مشکلی پیش نخواهد آمد. این پنج فیلم تعریف واقعی یک فیلم کلاسیک هستند.
پرواز بر فراز آشیانه فاخته یا دیوانه از قفس پرید، برنده اسکار بهترین فیلم آن سال، شاهکاری تکان دهنده و شخصیتمحور است؛ آروارهها مفهوم بلاکباستر تابستانی را پایهگذاری کرد؛ بری لیندون یکی از بزرگترین فیلمهای تاریخی تاریخ سینماست؛ بعدازظهر سگی یک کلاسیک آمریکایی تمامعیار با آل پاچینو در اوج تواناییاش است؛ و نشویل بهترین فیلم در میان تمام فیلمهای چندداستانه است. یک ترکیب زیبا و کاملاً فراموشنشدنی از بهترینهای هالیوود، این فهرست ۴۸اُمین دوره نامزدهای بهترین فیلم اسکار است که در تاریخ ماندگار خواهد شد.