فرامرز قریبیان متولد ۲۷ آبان ۱۳۲۰، بازیگر و کارگردان سابق ایرانی است. او سه بار سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد جشنواره فیلم فجر را بابت نقشآفرینی در ترن (۱۳۶۶)، بندر مهآلود (۱۳۷۱) و مرد بارانی (۱۳۷۸) کسب کردهاست.آخرین حضور او در سینما مربوط به بازی در خروج (۱۳۹۸) بود که نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد شد. او در سال ۱۳۹۸ از بازیگری کنارهگیری کرد و دلیلش را «نداشتن حوصله غرض ورزیهای مسئولان» اعلام نمود. در ادامه به نکاتی خواندنی از این هنرپیشه پیشکسوت می پردازیم.
نکاتی خواندنی از فرامرز قریبیان
– قریبیان در سال ۱۳۲۰ در کوچه آبشار، خیابان ری، تهران متولد شد.
– وی از طرف مادری تفرشی و از طرف پدری، تبار تهران قدیم را دارد.
– پدر او راننده تریلی بود و به گفته قریبیان هر دو سه هفته یکبار پدرش را میدید.
– فرامرز قریبیان با مسعود کیمیایی هم محله و همسایه بود، از این رو دوران کودکی این دو شخصیت باهم سپری شده است. او دراینباره میگوید: ما ۱۲ یا ۱۳ سالمان بود که هدف زندگی خود را تعیین کردیم. من از همان وقت گفتم که میخواهم بازیگر شوم و مسعود گفت من هم میخواهم کارگردان شوم و میشوم.
– او در دهه ۵۰ با مینا خیامی ازدواج کرد که حاصل این ازدواج دو پسر به نام های سام و بهزاد شد، اما این ازدواج بعد از گذشت مدتی به طلاق منجر شد. مینا خیامی طراح لباس و تحصیل کرده نیویورک است.
– طراحی لباس فیلم «گناهکاران» به گارگردانی فرامرز قریبیان را هم همسر سابقشش مینا خیامی انجام داده است.
– فرامرز قریبیان دارای تحصیلات ناتمام در رشته بازیگری مدرسه ویژوال آرت آمریکاست و فعالیت سینمایی اش را با همکاری در استودیو آژیر فیلم در سال۱۳۳۷ با کمک و حمایت ساموئل خاچیکیان آغاز کرد و پس از بازی در فیلم کوتاه «مستوره» با دستیاری کارگردان و ایفای نقش کوتاهی در فیلم «بیگانه بیا» ساخته مسعود کیمیایی بازیگری حرفه ای را در سال ۱۳۴۵ آغاز کرد. سپس به دلیل مسافرت به خارج از کشور چند سالی از سینما دور بود.
– قریبیان سختی های سفرش به آمریکا را این چنین تشریح می کند: من چون تنها بودم و کسی نبود که مرا کمک کند، برای ادامه تحصیلم مجبور شدم کارگری کنم و ظرف بشویم. من سراغ هیچ کار دیگری نرفتم، چون به سینما علاقه مند بودم. سام که بازیگری و کارگردانی خوانده بود بعد از چند سال به ایران بازمیگردد، ولی بهزاد در آمریکا طراحی موتورهایBMW را انجام میدهد.
– قریبیان در سال ۱۳۹۲ با مهشید بازرگانی ازدواج میکند.
– او درباره نحوه زندگی کردنش میگوید: من به شدت روی خواب حساس هستم. در طول روز هرگز نمیخوابم و آدم بدخوابی هستم، ولی شب زنده دار نیستم و هرکجا برومف حتما باید ساعت ۲۲:۳۰ بخوابم. به هرکسی هم که مرا مهمانی دعوت کند، قبلش میگویم که من باید ساعت ۲۲:۳۰ برای خواب در خانه باشم.
– قریبیان به کتاب علاقه زیادی داشته و نوشته های چند نویسنده را بسیار دوست دارد، به طوری که میگوید تا اثری از آنها منتشر بشود، سریع آنها را خریداری میکنم و میخوانم.
– او اسپنسر تریسی، آلپاچینو، برت لانکس تر، رابرت رد فورد و داستین هافمن را از بازیگران مورد علاقه خود معرفی کرد.
– در سال ۱۳۵۱ بار دیگر در فیلمی از مسعود کیمیایی به نام «خاک» بازی کرد و برای بازی درخشانش، جایزه بهترین بازیگر مکمل را از جشنواره دریافت نمود.
– غزل در سال ۱۳۵۵ سومین همکاری او با مسعود کیمیایی بود.
– در سال ۱۳۵۷ جلوی دوربین بهمن فرمان آرا و در فیلم «سایههای بلند باد» رفت و پس از انقلاب و در دهه 60 در فیلمهای بسیاری بازی کرد.
– «سمندر» در سال ۱۳۶۴ دیگر فیلم موفق او بود.
– قریبیان در سال ۱۳۶۵ کارگردانی را با فیلم قابل قبول «جدال در تاسوکی» آغاز نمود.
– در سال ۱۳۶۶ در فیلم «ترن» به کارگردانی امیر قویدل ایفای نقش کرد و توانست از ششمین دوره جشنواره فیلم فجر سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد را دریافت کند که با عدم حضورش در جشنواره، حاضر نشد جایزه اش را دریافت کند. او در همین سال بازی در فیلم موفق «کانی مانگا» را در کارنامه خود ثبت کرد.
– در سال۱۳۷۰، پس از ۱۵ سال، بار دیگر در فیلمی از مسعود کیمیایی به نام «ردپای گرگ» بازی کرد و نامزد دریافت سیمرغ بلورین شد. او در این فیلم بازی درخشانی به نمایش گذاشت، اما مزد بازی خوبش در این فیلم را از یازدهمین دوره جشنواره فیلم فجر به خاطر بازی در فیلم «بندر مهآلود» ۱۳۷۱ گرفت و توانست جایزه سیمرغ بلورین را از آن خود کند.
– وی در سال ۱۳۷۳ با فیلم «تجارت» بار دیگر جلوی دوربین مسعود کیمیایی ظاهر شد.
– قریبیان در سال ۱۳۷۴ دومین فیلم خود را کارگردانی کرد.
– «قانون» یک فیلم پلیسی معمولی بود که برای قریبیان امتیازی به حساب نمیآمد.
– «یاغی» در سال ۱۳۷۶ به کارگردانی جهانگیر جهانگیری دیگر فیلم قابل توجه او شد. اما قریبیان تواناییهایش در کارگردانی را در سال ۱۳۷۸ با فیلم «چشم هایش» ثابت کرد؛ فیلمی خوش ساخت با فصلهایی ماندگار که با نگاه به داستان «داش آکل» صادق هدایت ساخته شده بود. او که به عنوان بازیگر نقش اصلی نیز در این فیلم حضور داشت، موفق به دریافت جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره فیلم «حراره» در سال ۲۰۰۱ شد.
– قریبیان سومین سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد، در هجدهمین دوره جشنواره فیلم فجر را برای بازی درخشان خود در فیلم «مرد بارانی» به کارگردانی ابوالحسن داوودی بهدستآورد.
– او طی دو سال متوالی در سالهای ۱۳۸۱ و ۱۳۸۲ جلوی دوربین اصغر فرهادی رفت و به ترتیب در فیلمهای «رقص در غبار» و «شهر زیبا» در دو نقش متفاوت به ایفای نقش پرداخت.
– بازی درخشان او در رقص در غبار مورد توجه منتقدان قرار گرفت و موفق شد جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را از جشنواره فیلم آسیا پاسیفیک و جایزه گرگ نقرهای را از جشنواره بینالمللی فیلم مسکو ۲۰۰۳ به دست آورد و همچنین برای ایفای نقش در شهر زیبا جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره بینالمللی فیلم هند ۲۰۰۴ را از آن خود نماید.
– در سال ۱۳۸۴ در فیلم «رویای خیس» ساخته پوران درخشنده به ایفای نقش پرداخت.
– در سال ۱۳۸۵ بار دیگر در فیلمی از مسعود کیمیایی به نام «رئیس» ظاهر شد.
– وی در سال ۱۳۸۹ با فیلم «آلزایمر» نقش متفاوت دیگری را تجربه کرد و دیپلم افتخار جشنواره فیلم فجر را از آن خود نمود.
– قریبیان به همراه پسرش سام در سال ۱۳۹۲ «گناهکاران» را کارگردانی کرد که نامزد سیمرغ بلورین بهترین فیلم جشنواره فجر شد؛ فیلمی با ژانر هیجان انگیز و معمایی که به عنوان یکی از نامزدهای نهایی بهترین فیلم سی و یکمین دوره جشنواره فیلم فجر انتخاب شد. او که خود نیز در این فیلم به ایفای نقش پرداخت، توانست جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره سپنتا سانفرانسیسکو را در سال ۲۰۱۴ به دست آورد.
– مسعود کیمیایی، کارگردان سرشناس سینمای ایران، در مصاحبههایی جداگانه، فرامرز قریبیان را بهترین بازیگر فیلمهای خود دانستهاست.
– قریبیان در بهمن ماه ۹۸ پس از بازی در فیلم «خروج» از دنیای بازیگری خداحافظی کرد و در همان سال هم از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد نشان درجه یک هنری معادل با دکترای افتخاری را دریافت نمود.