ترامپ بهدنبال مذاکره در اوج تنش با ایران | عراقچی: اول حملات را متوقف کنید

در حالی که ترامپ از اعزام نماینده برای گفتوگو با ایران خبر داده، مقامات ایرانی تاکید دارند تا زمانی که حملات ادامه دارد، هیچ مذاکرهای در کار نخواهد بود.
دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا که در هفتههای اخیر بارها از لزوم «توافقی بهتر» با ایران سخن گفته، روز سهشنبه در گفتوگو با شبکه CBS اعلام کرد که احتمال دارد استیو ویتکاف یا جیدی ونس را برای مذاکره با مقامات ایرانی اعزام کند. اما پرسش اصلی اینجاست که آیا تهران حاضر به گفتوگو خواهد بود؟
پاسخ را میتوان در اظهارات اخیر عباس عراقچی دیپلمات باسابقه ایرانی و معاون پیشین وزارت خارجه یافت. عراقچی در مصاحبه با شبکه پرستیوی گفته بود: «اگر حملات متوقف شود، امکان بازگشت به مسیر دیپلماسی وجود دارد. اما در شرایطی که زیر آتش هستیم، هیچ مذاکرهای ممکن نیست. اول حمله را متوقف کنید.»
این سخنان در واکنش به تلاشهایی بیان شده که به نظر میرسد از سوی برخی محافل آمریکایی برای بازگشت به گفتوگو در جریان است، با این حال تحلیلگران معتقدند که ایران پیش از هر چیز به عملیات نظامی اسرائیل و نقش تلویحی یا آشکار آمریکا در آن مینگرد.
تجربه شکستخورده برجام، خروج آمریکا از توافق و عدم تضمین تکرار نشدن آن، باعث شده بدبینی گستردهای در میان بخشی از تصمیمگیران جمهوری اسلامی شکل بگیرد. امروز روزنامه کیهان که بازتابدهنده بخشی از نگاههای تندتر در ایران است، در یادداشتی نوشت: «نه ترامپ و نه هیچیک از نمایندگانش شایستگی نشستن پای میز مذاکره را ندارند. اعتماد دوباره به آمریکا یک حماقت است.»
با این حال دولت ایران همواره اعلام کرده که مذاکره را بهطور کامل رد نمیکند، به شرطی که شرایط آن فراهم باشد. مهمترین شرط کنونی تهران، توقف فوری حملات اسرائیل است؛ در غیر اینصورت، گفتوگو صرفاً ابزاری برای خرید زمان از سوی طرف آمریکایی تلقی خواهد شد.
برخی تحلیلگران در تهران هشدار میدهند که حتی اگر حملات متوقف شود، بخش قابل توجهی از حاکمیت دیگر به روند مذاکره اعتماد ندارد. این طیف، بازگشت به توافق جدید یا هرگونه گفتوگو با ترامپ را نوعی امتیازدهی بدون ضمانت اجرایی میدانند.
در مجموع، ایران با وجود تکرار موضع مخالفت با جنگ، تمایلی به گفتوگو در شرایط فعلی ندارد و آن را رفتاری «دوگانه» و «نمایشی» از سوی آمریکا میداند؛ نمایشی که بدون تغییر رفتار در میدان، هیچ ثمری در دیپلماسی نخواهد داشت.