تحولات جدید در ساختار نیروی انسانی آموزش و پرورش؛ از ورود دانشجومعلمان تا آزمون ماده ۲۸
وزارت آموزش و پرورش در سال جاری با اجرای برنامه‌های گسترده‌ای در حوزه جذب، ساماندهی و ارتقاء منابع انسانی، گام‌هایی اساسی در جهت بهبود وضعیت معلمان، مدرسه‌یاران و کادر پشتیبان آموزشی برداشته است.
علی فرهادی، سخنگوی این وزارتخانه، در نشستی خبری با رسانه‌ها، به تبیین اقدامات انجام‌شده و برنامه‌های آتی پرداخت.
بر اساس اظهارات فرهادی، امسال حدود ۳۲ هزار دانشجومعلم از طریق دانشگاه‌های تربیت دبیر شهید رجایی و دانشگاه فرهنگیان به جمع نیروهای رسمی وزارت آموزش و پرورش پیوستند. این دانشجویان که در قالب طرح جذب معلمان از مسیر دانشگاهی وارد سیستم می‌شوند، پس از طی دوره کارشناسی، مستقیماً در مدارس سراسر کشور مشغول به تدریس خواهند شد. به گفته فرهادی، این روش جذب، مطمئن‌ترین و پایدارترین شیوه برای تأمین نیروی انسانی آموزش‌وپرورش است که بر اساس آن، معلمان آینده با آموزش تخصصی و شناخت عمیق از مبانی تربیتی، پا به عرصه تدریس می‌گذارند.
وی همچنین اعلام کرد که در سال آینده آزمون ماده ۲۸ برای جذب معلمان جدید برگزار خواهد شد. به گفته وی، این آزمون که با هدف پاسخگویی سریع به نیازهای آموزشی در رشته‌های مختلف دبیری، آموزگاری، هنرآموزی و دروس فنی برگزار می‌شود، حدود ۳۰ هزار نیروی جدید را به بدنه آموزش کشور خواهد افزود. زمان تقریبی برگزاری این آزمون تیرماه اعلام شده و تاکید شد که وزن اصلی در سنجش، بر نمره کتبی آزمون متمرکز خواهد بود. فرهادی در عین حال تأکید کرد که مسیر دانشگاه فرهنگیان همچنان کم‌نقص‌ترین روش جذب معلم است، اما به‌منظور رفع نیازهای فوری، آزمون ماده ۲۸ نیز همچنان در دستور کار قرار دارد.
در کنار جذب معلمان، وزارت آموزش و پرورش توجه ویژه‌ای به تأمین نیروهای خدماتی در مدارس نیز داشته است. فرهادی از برنامه این وزارتخانه برای استخدام حدود ۲۰ هزار نیروی سرایدار و خدمتگزار خبر داد. این اقدام در جهت جبران ناترازی نیروی انسانی در بخش مدرسه‌یاران و بهبود کیفیت خدمات پشتیبانی مدارس طراحی شده است. وی افزود: “جذب این نیروها، نه‌تنها به ارتقاء فضای فیزیکی و خدماتی مدارس کمک می‌کند، بلکه نقش مؤثری در سبک‌سازی بار کاری کادر آموزشی ایفا خواهد کرد.”
در بخش دیگری از این نشست، فرهادی به فرآیند انتخاب معلمان نمونه پرداخت. وی اعلام کرد که حدود ۷۰ درصد معلمان کشور، معادل ۵۹۳ هزار نفر، در این فرآیند مشارکت داشته‌اند. این میزان مشارکت، نشان از انگیزه بالای معلمان برای حضور در ارزیابی‌های حرفه‌ای دارد. همچنین بیش از دو میلیون و ۲۳۰ هزار نفر از معلمان و دانش‌آموزان در ارزیابی و اظهارنظر پیرامون نامزدهای معلمان نمونه نقش‌آفرینی کردند.
فرهادی در ادامه با اشاره به نتایج نهایی این فرآیند اظهار کرد: “در سطح منطقه‌ای ۲۴۴۰ معلم، در سطح استان ۱۳۸ معلم، و در سطح ملی ۱۵ معلم به‌عنوان معلمان نمونه انتخاب شدند.” علاوه بر این، ۲۵ معلم نمونه دیگر نیز در حوزه پرورشی و مدارس غیردولتی از سوی مجموعه‌های غیرانتفاعی معرفی شده‌اند که مورد تقدیر قرار خواهند گرفت.
یکی دیگر از موضوعات مورد اشاره، وضعیت مدارس کم‌جمعیت در مناطق محروم و دورافتاده کشور بود. فرهادی با اشاره به اینکه بیش از ۵ هزار مدرسه در کشور دارای کمتر از ۵ دانش‌آموز هستند، خاطرنشان کرد که این مدارس عمدتاً در مناطق صعب‌العبور و روستاهای دور از مرکز قرار دارند و به‌همین دلیل همواره با چالش کمبود نیروی انسانی مواجه‌اند. وی اظهار داشت که در سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲، تنش‌های محسوسی در زمینه نیروی انسانی وجود داشت، اما با اقدامات انجام‌شده در سال ۱۴۰۳ و برنامه‌ریزی حرفه‌ای‌تر، این مسئله تا حد زیادی کنترل شده است.
در مجموع، آنچه از این نشست خبری برمی‌آید، نشان‌دهنده تمرکز و تلاش وزارت آموزش و پرورش بر ساماندهی پایدار منابع انسانی و ارتقاء جایگاه حرفه‌ای معلمان است. از سویی با جذب گسترده دانشجومعلمان، آینده‌ای روشن برای بدنه آموزشی کشور ترسیم شده و از سوی دیگر، با نگاه واقع‌گرایانه به نیازهای کوتاه‌مدت و استخدام نیروهای خدماتی، تلاش شده است تا کیفیت آموزشی در سطح مدارس نیز به‌صورت ملموس ارتقاء یابد.
بدون تردید، تداوم این روند در گرو اجرای دقیق، نظارت بر فرایندهای جذب و آموزش، و همچنین حفظ انگیزه در میان فرهنگیان خواهد بود.
