تاریخ دقیق شهادت حضرت فاطمه(س) در سال ۱۴۰۴ + نحوه شهادت و محل دفن
حضرت فاطمه زهرا (س)، دختر پیامبر اکرم (ص) و حضرت خدیجه (س)، همسر امیرالمؤمنین علی (ع) و مادر بزرگوار امام حسن (ع)، امام حسین (ع)، حضرت زینب (س) و حضرت ام‌کلثوم (س) هستند.
ایشان به عنوان والا مقام‌ترین و برترین بانوی جهان در نزد مسلمانان شناخته می‌شوند و جایگاه والای ایشان فراتر از زمان و مکان است. شهادت حضرت زهرا (س) یکی از مهم‌ترین و دردناک‌ترین رویدادهای تاریخ اسلام است که پس از رحلت پیامبر اکرم (ص) رخ داد و اثرات آن تا امروز در فرهنگ و تاریخ شیعه باقی مانده است.
حضرت زهرا (س) نه تنها مادر معصومان و همسر امام علی (ع) بود، بلکه نماد صبر، ایمان، تقوا و ایثار در برابر مشکلات و سختی‌ها محسوب می‌شود. زندگی ایشان سرشار از درس‌های اخلاقی، اجتماعی و دینی است که الگوی تمام زنان مسلمان در طول تاریخ بوده است. شهادت حضرت فاطمه (س) نقطه عطفی در تاریخ اسلام است که موجب تأمل و عزاداری پیروان اهل بیت (ع) در طول قرن‌ها شده است.
تاریخ شهادت حضرت فاطمه (س)
شهادت حضرت زهرا (س) در منابع تاریخی و روایات شیعی با تاریخ‌های مختلف ذکر شده است، اما تاریخ مورد توافق اکثر مراجع و محققان به شرح زیر است:
-
تقویم شمسی: دوشنبه ۳ آذر ۱۴۰۴
-
تقویم قمری: دوشنبه ۳ جمادی‌الثانی ۱۴۴۷
-
تقویم میلادی: دوشنبه ۲۴ نوامبر ۲۰۲۵
این تاریخ به یادآورنده رشادت‌ها و صبر حضرت زهرا (س) و همچنین تأثیر عمیق واقعه شهادت ایشان بر تاریخ اسلام است. هر ساله ایام دهه فاطمیه به مناسبت این واقعه مهم برگزار می‌شود تا مسلمانان به یاد شهادت حضرت زهرا (س) و پیام‌های الهی زندگی ایشان باشند.
دهه فاطمیه و اهمیت آن
ایام شهادت حضرت زهرا (س) در بین شیعیان به دهه فاطمیه معروف است. این ایام شامل سه دهه می‌شود که هر کدام مربوط به یک روایت تاریخی از زمان شهادت حضرت زهرا (س) است:
-
دهه اول: ۴۰ روز پس از رحلت پیامبر (ص)، مصادف با ۸ تا ۱۰ ربیع‌الثانی
-
دهه دوم: ۷۵ روز پس از رحلت پیامبر، مصادف با ۱۳ تا ۱۵ جمادی‌الاولی
-
دهه سوم: ۹۵ روز پس از رحلت پیامبر، مصادف با ۱ تا ۳ جمادی‌الثانی
علت شهادت حضرت زهرا (س) در منابع مختلف تاریخی و روایات بیان شده است و هر سه روایت مورد توجه مراجع و علما قرار گرفته‌اند. عزاداری در این ایام فرصتی است برای تأمل در زندگی و ایثار حضرت زهرا (س) و یادآوری مظلومیت ایشان.
نحوه شهادت حضرت زهرا (س) از دیدگاه شیعه
پس از رحلت پیامبر اکرم (ص)، گروهی از صحابه و اعضای بنی هاشم در خانه حضرت زهرا (س) تحصن کردند تا از حضرت علی (ع) بیعت اجباری گرفته نشود. در این میان، عمر بن خطاب و همراهانش به در خانه حضرت آمدند و با زور وارد خانه شدند. حضرت زهرا (س) که باردار بود، در جریان این حمله آسیب دیدند و جنین ایشان نیز سقط شد. این حوادث موجب بیماری شدید و نهایتاً شهادت حضرت زهرا (س) شد.
در روایتی از امام صادق (ع) آمده است که علت اصلی شهادت حضرت زهرا (س) غلاف شمشیری بود که بر ایشان زده شد. این واقعه نه تنها نشان‌دهنده مظلومیت حضرت زهرا (س) است، بلکه درس بزرگی در مقاومت در برابر ظلم و حفظ حریم اهل بیت (ع) به پیروان خود می‌دهد.
دیدگاه اهل سنت درباره شهادت حضرت زهرا (س)
برخی از علما و مورخان اهل سنت، برای حفظ وجهه خلفا، جزئیات این حادثه را بیان نکرده‌اند. با این حال، بسیاری از آنان به طور مختصر به واقعه اشاره کرده‌اند و نمی‌توان حقیقت شهادت حضرت زهرا (س) را نادیده گرفت. این نشان می‌دهد که شهادت حضرت زهرا (س) رویدادی تاریخی و مورد توجه همه دانشمندان اسلام است، هرچند زاویه نگاه‌ها متفاوت باشد.
محل دفن حضرت زهرا (س)
حضرت زهرا (س) وصیت کردند که قبرشان مخفی بماند تا کسانی که به ایشان ستم کرده‌اند، در مراسم دفن حضور نداشته باشند. حضرت علی (ع) ایشان را در شب دفن کردند و قبر مخفی شد تا از هرگونه تعرض و بی‌احترامی در امان باشد.
نظریه‌های مختلف درباره محل دفن:
-
قبرستان بقیع
-
روضه پیامبر (بین منبر و خانه پیامبر)
-
خانه حضرت فاطمه (س)
این انتخاب محل دفن، نشان‌دهنده اهمیت حفظ حرمت و عزت شهادت حضرت زهرا (س) و خانواده ایشان است.
پیامدهای شهادت حضرت زهرا (س)
شهادت حضرت زهرا (س) نه تنها موجب تأسف و اندوه در میان مسلمانان شد، بلکه الهام‌بخش حرکت‌های فرهنگی و مذهبی شیعیان شد. دهه فاطمیه به عنوان فرصتی برای یادآوری زندگی، فضائل، ایثار و مظلومیت حضرت زهرا (س) و همچنین تمرکز بر پیام‌های اخلاقی و دینی ایشان گرامی داشته می‌شود.
زندگی حضرت زهرا (س) و واقعه شهادت ایشان الگوی مقاومتی برای تمام مسلمانان، به ویژه زنان، است. تکرار درس‌های این رویداد تاریخی در قالب سخنرانی‌ها، مقالات، و برنامه‌های فرهنگی، باعث افزایش آگاهی دینی و شناخت بهتر تاریخ اسلام می‌شود.